INSTYTUT OTWARTY – POKAZ PRAC Strefa WolnoSłowa

WERNISAŻ | 24 kwietnia 2021

Instytut Otwarty to miejsce twórczych wrażliwości i artywistycznych praktyk. To przestrzeń, w ramach której doświadczone artystki, debiutanci, aktywistki i animatorzy kultury o różnym pochodzeniu kulturowym pracują wspólnie nad narzędziami z pola sztuki i społecznej wrażliwości. Nasłuchują głosów mniejszości, konfrontują się z krzykami ksenofobii, dotykają tematów granicznych i szukają takich form bycia razem, w których znane nam słowa: odpowiedzialność, szacunek czy troska działają – nie tylko na wyobraźnię. Program Instytutu i wspólne działania artystyczne ukierunkowane są na niwelowanie podziałów na “my” i “oni” w relacji ze społecznościami migranckimi.

twórczynie i twórcy: Agnieszka Artemiuk-Słonecka, Magdalena Barszcz, Maria Beburia, Maximiliano Bober, Agata Cieślak, Natalia Dovha, Hanna Filanovich, Taras Gembik, Veranika Los, Grace Matu, Alka Nauman, Daga Ochendowska, Aliaksandra Shapialevich, Maja Soś

opieka kuratorska: Alicja Borkowska, Agnieszka Róż, Igor Stokfiszewski

wsparcie merytoryczne: Agnieszka Bułacik, Justyna Dąbrowska, Pietro Floridia, Kris Łukomski, Margaret Amaka Ohia-Nowak, Sara Pour, Łukasz Wójcicki, Jaśmina Wójcik

produkcja i promocja: Magdalena Duszyńska-Sasin, Weronika Chinowska

obsługa wideo: Wojtek Kaniewski

grafika: Karo Koto

Organizator/ka: Strefa WolnoSłowa

IN ENGLISH

Tegoroczna grupa twórczyń i twórców jest różnorodna kulturowo oraz pod kątem doświadczeń artystycznych. W pracy brały udział osoby z Ukrainy, Białorusi, Polski, Argentyny, Turcji i Kenii, które przez ostatnich 7 miesięcy rozwijały działania społeczno-artystyczne w Polsce i w Grecji. Mijająca edycja Instytutu Otwartego była dla wszystkich prawdziwym wyzwaniem. Od początku zastanawialiśmy się, jak w obecnej sytuacji projektować pracę ze społecznościami, której głównym narzędziem jest przecież bezpośredni kontakt, wspólnie spędzany czas, zaufanie czy wymiana doświadczeń? Jak tworzyć alternatywne narzędzia wsparcia? Jak wspólne tworzenie i rozmowę przetłumaczyć na język wirtualnych spotkań? Jak sztuka może odpowiadać dziś na potrzeby osób nowoprzybyłych, tych w kryzysie czy zagrożonych, jeszcze bardziej niż przed pandemią, wykluczeniem społecznym?

Prace, które powstały to zapis poszukiwania przestrzeni do kontaktu, próba odpowiedzi na potrzebę bliskości.

Ukierunkowane są na gesty solidarności – słuchanie, wzmacnianie w odzyskaniu głosu, pomoc w zadomowieniu się, dzieleniu się opowieściami. Opierają się na wspólnym marzeniu, wątpieniu, zabawie, przepisywaniu swoich doświadczeń na poezję, która potrafi przekroczyć znane nam struktury języków oraz pisać nowe rozdziały wspólnej historii.

Inicjatywy twórców i twórczyń Instytutu Otwartego dają świadectwo czasu i opowiadają o historiach i strategiach przetrwania. Są często rozłożonym w czasie procesem wsparcia i wymiany, długofalową refleksją, do której mamy wgląd poprzez fragmenty opowieści i migawki doświadczeń.

ROZMOWY Z ARTYST(K)AMI

działania:

Magdalena Barszcz
I Know That I am Not Alone

PL | I Know That I am Not Alone to 15 rozmów z osobami z 14 miejsc na świecie. Spotkanymi podczas studiów, w pracy czy podczas podróży. Rozmowy dotyczą głównie pandemii, izolacji, samotności oraz dźwięków, które kojarzą się z tym niezwykle trudnym czasem. To bardzo osobiste opowieści o borykaniu się z problemami, o dużych zmianach w życiu oraz o tym, jak polityka krajów zamieszkania rozmówców i rozmówczyń wpływa na postrzeganie otaczającej rzeczywistości. Czasem słyszymy całą rozmowę, […]

Więcej

Max Bober
Opowiadanie jest słuchaniem

PL | Opowiadanie jest słuchaniem Od lutego 2021, w każdą sobotę, Max Bober inicjuje otwarte spotkania na Placu Hallera. „Opowiadanie jest słuchaniem” to działanie otwarte dla przechodniów, spacerowiczek i wszystkich mieszkańców i mieszkanek Warszawy. Przez pierwsze tygodnie uczestniczki i uczestnicy spotkań czytali przygotowane przez artystę wiersze po polsku, ukraińsku i białorusku. Z biegiem czasu zaczęli sami i same proponować do lektury poezję, również w innych językach. Akcja to akt dzielenia się, budowania relacji […]

Więcej

BLYZKIST: Maria Beburia, Taras Gembik
Welcomepack | Ласкаво просимо

Poprzez swój projekt Maria Beburia i Taras Gembik chcą walczyć ze stygmatyzacją i dyskryminacją, z jaką stykają się migrantki i migranci po przyjeździe do Polski, z ich alienacją w obcym kraju, z wykluczeniem ekonomicznym, na które są narażeni i narażone. Dworzec Zachodni to przestrzeń symboliczna, gdzie ścierają się niewidzialne granice państwowe. To pierwsze miejsce, do którego trafia migrant_ka zza wschodniej granicy Polski, swoista „mini” Ukraina – reklamy i ogłoszenia są tu w języku ukraińskim. Właśnie stąd […]

Więcej

Agata Cieślak, Daga Ochendowska
Jaskółka

PL | Jaskółka Pochodzące z Elbląga Daga i Agata oraz Anastazja i Alina z Brześcia spotkały się w Gdańsku w momencie, w którym zmagały się z trudnymi doświadczeniami osobistymi. Kolektyw Typiarki powstał rok później z potrzeby przekształcania emocji w działanie, ale także – i przede wszystkim – był sposobem na odnalezienie poczucia sprawczości i zabierania głosu w coraz bardziej zagmatwanej rzeczywistości. Agata Cieślak, wykorzystując swoje doświadczenie kuratorskie oraz tworzenia sztuki wizualnej zaangażowała się we wsparcie […]

Więcej

Natalka Dovha
Motanie – Gadanie

PL | Motanie – Gadanie to cykl spotkań skierowany do kobiet w wieku od od 7 do 107 lat. To przestrzeń do spotkania ze słowiańską lalką ludową – Motanką oraz z sąsiadkami z okolicy. Motanka towarzyszyła naszym przodkom od urodzenia do śmierci. Spełniała wiele funkcji: była ochroną, pomocą i pociechą. Za materiały dla Motanek naszym przodkiniom najczęściej służyły tkaniny z rzeczy używanych. My również, podążając za filozofią reuse-rethink-recycle, motamy ze skrawków i z tego, co zalega w szafie. Na spotkaniach […]

Więcej

Hanna Filanovich
Вместе против выгорания

PL | Вместе против выгорания to Facebookowa grupa łącząca Białorusinki i Białorusinów doświadczających wypalenia spowodowanego sytuacją polityczną. Należące do niej osoby rozmawiają o uczuciach i wymieniają się przeżyciami. W ramach grupy organizowane są spotkania online, w czasie których każdy i każda może zaproponować jakąś formę wsparcia innych – np. poprzez rozmowę czy poprowadzenie zajęć z medytacji, jogi, pracy z oddechem. ENG | Вместе против выгорания is a Facebook group which […]

Więcej

Veranika Los
Zadomowić się

PL | Zadomowić się Dla wielu osób zmuszonych opuścić Białoruś w ostatnim czasie Warszawa stała się nowym domem. Dla mojej mamy również. Projekt Zadomowić się jest próbą stworzenia przestrzeni do spotkania oraz wzajemnego wsparcia dla osób przybyłych do Polski w dojrzałym wieku. Buduje miejsce do nawiązania kontaktu, do rozmów o trudnościach, o potrzebach i nadziei. ENG | Settling Down For many people forced to leave Belarus, Warsaw has recently […]

Więcej

Grace Matu
In My Lonely

ENG | In My Lonely is a short documentary-style film that highlights the individual life stories of two foreigners, filled with adventures, struggles and everyday migrant life. PL | In My Lonely to krótki film dokumentalny, który przedstawia indywidualne historie życia dwóch obcokrajowców, pełne przygód, zmagań i codziennego życia migrantów

Więcej

Alka Nauman
Laba

PL | Laba to działanie, które rozpoczęło się w lutym 2021 i polega na cotygodniowych twórczych spotkaniach Alki Nauman z szóstką polskich dzieci mieszkających obok siebie na Krecie – Agą (6 lat), Emilią (17 lat), Jeremim (4 lata) i Maćkiem (13 lat) oraz Kubą (7 lat) i Zosią (13 lat). Alka chciała działać właśnie z tą grupą ponieważ jest jedną z ich najbliższych sąsiadek będącą w podobnej pandemiczno-emigracyjnej […]

Więcej

Agnieszka Artemiuk-Słonecka
Raj nie jest miejscem, do którego się przybywa, lecz samą podróżą

PL | Raj nie jest miejscem, do którego się przybywa, lecz samą podróżą Projekt jest wspólną pracą grupy dziewczyn, spośród których większość ma za sobą doświadczenie migracji. Uczestniczki zostały zaproszone do stworzenia przestrzeni wymiany myśli, historii, dzielenia się tym, co w byciu dziewczyną fajne, ale i tym, co trudne. Pracowałyśmy ze swoimi głosami, ale także pisałyśmy, szukałyśmy inspiracji, słuchałyśmy siebie nawzajem. Głos stał się narzędziem do poszukiwania i wyzwalania w sobie siły. We wspólnym […]

Więcej

Aliaksandra Shapialevich
Animowana Białoruś

PL | Animowana Białoruś Po wybuchu protestów wywołanych sfałszowaniem wyborów prezydenckich na Białorusi, latem 2020, wiele osób uciekło do Polski. Wśród nich jest dużo rodzin z dziećmi. Pomysł na projekt Animowana Białoruś zrodził się z chęci wsparcia białoruskich dzieci, które w wyniku burzliwych wydarzeń, z dnia na dzień znalazły się w nowym kraju. W działaniu wzięło udział czworo dzieci. Punktem wyjścia ich spotkań było budowanie relacji […]

Więcej

Maja Soś
Duży miś w małym domku

PL | Duży miś w małym domku zbudowany jest z wizualno-dźwiękowych interpretacji spotkań Mai Soś i jej niewidomych rozmówców i rozmówczyń. To pełen ciekawości dialog i chęć wzajemnego zrozumienia, wiele godzin nawiązywania bliższego kontaktu z osobami niewidomymi, poznawania ich świata i perspektywy. Projekt jest nieskończony, bo proces odkrywania wrażliwości drugiej osoby i próby opisania jej nie są czymś, co można zamknąć w czasie. ENG | A Big Teddy Bear in a Small […]

Więcej

WARSZAWO MOJA WARSZAWO | 2024