ALA SAVASHEVICH | przegląd filmów

Ala Savashevich – (ur. 1989, Stolin, Białoruś) – obecnie mieszka i pracuje we Wrocławiu. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Od 2021 doktorantka na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Laureatka Nagrody Fundacji Sztuki Polskiej ING podczas Warsaw Gallery Weekend 2021. W swojej praktyce artystycznej porusza zagadnienia przeszłości, historii i traumy w odniesieniu do jednostki i społeczności. Jej prace były wystawiane na Białorusi, Ukrainie, w Polsce, Niemczech i Austrii.

OPIS FILMÓW

GŁOSY
Coraz trudniej jest nam śledzić czas, jaki minął od sfałszowanych przez Aleksandra Łukaszenkę wyborów prezydenckich. Liczenie dni zmieniło się w liczenie miesięcy. Obserwując sytuację z polskiej perspektywy podziwiamy solidarność, wytrwałość oraz odwagę obywateli walczących z reżimem. Jestem z Białorusi, długo mieszkałam w Mińsku, i wszystkie wydarzenia związane z tym krajem są mi szczególnie bliskie.
Rewolucja to siła tłumu – setek tysięcy protestujących. W ostatnim czasie obserwujemy masowe protesty także w Polsce, związane z walką o prawa kobiet i ogólnym sprzeciwem wobec działań władz. Nasze działania łączy wspólna cecha – Rewolucja jest Kobietą. Zarówno w Białorusi, jak i w Polsce.
Półtorej miesiąca temu poprosiłam kilka przyjaciółek z Białorusi: artystek, pracowniczek kultury, aktywistek, niektóre poznane poprzez korespondencję, aby napisały do mnie listy. Prosiłam delikatnie, bo nie wiedziałam co czują, i czy zechcą mi odpisać, czy w ogóle będą chciały coś opowiedzieć.
Wszystkie listy są bardzo wzruszające, ale opowiadają o tym samym. O strachu, o przemocy, i o poczuciu solidarności. Dziękuję im za to, że mają siłę działać. Za to, że mają odwagę i moc mówić o tym, co się teraz dzieje, i że umiały zebrać wszystkie swoje emocje w jeden list. Bo wiem, jakie to może być trudne w obecnych czasach.
Szczególnie istotne jest dla mnie też to, że słowa moich przyjaciółek z Białorusi mogą wybrzmieć głosami moich przyjaciółek z Polski, które tutaj także aktywnie działają w obszarze kultury i sztuki. Łączą je zainteresowania, ale dzieli dystans. Mimo, że te dziewczyny nigdy się nie spotkały, to te teksty pozwoliły stworzyć między nimi niespodziewaną więź, na bardzo osobistym poziomie. Uważam, że to bardzo cenne doświadczenie. 

POZA. POZYCJA. SPOSÓB
W przeszłości i teraźniejszości często myślimy o tym, jak zachować jasną i stabilną pozycję. Jak wybrać pozę, aby dostosować się do społecznych oczekiwań ale jednocześnie nie zostać odrzuconym. Zakładając na siebie samego różnego rodzaju przedmioty tracimy swoją tożsamość, zmieniamy się w obiekt. Każdy ruch, krok, wymaga od nas ogromnej siły, starania i nadziei. Przesycony jest trudem. Poza. Pozycja. Sposób – terminy te można interpretować różnie. Ja chciałabym zwrócić uwagę na problem dehumanizacji, uprzedmiotowienia człowieka w sensie ogólnym. W szczególności bliski jest mi temat uprzedmiotowienia kobiet. Przez kontrast kolorów chciałam podkreślić ten „bal przebierańców”, który istnieje obecnie. Symboliczne efekty wizualne, tj. buty na obcasie, wykonane z sowieckiej gwiazdy, manifestują bolesne ruchy. Natomiast niepokojące dźwięki na filmie wideo, przywołują kontynuację dziedzictwa przeszłości.

ODDAM RAMKE NA ZDJĘCIA
Rutyna, zajmowanie się tymi samymi szczegółami, przedmiotami; stereotypowe ruchy ciała tworzą pełen obraz stabilności i pewności każdego dnia. Jednak w tym samym czasie, ta sama stabilność, zaczyna wydawać się nieskończona, zaczyna straszyć, denerwować i zmieniać się w chaos. Dziś, żeby nie być zbyt rozdrażnionym trzeba zmienić zwykłe działania.

Cykl „Pokazówek” prezentuje prace filmowe realizowane przez artystki i artystów na co dzień kojarzone i kojarzonych z innymi niż film dziedzinami sztuki.

„Pokazówka” (słownik języka polskiego PWN): impreza mająca na celu pokazanie, zademonstrowanie czegoś; to, co zostało zorganizowane (…) dla przykładu, często jako ostrzeżenie. Kurator: Wojtek Zrałek-Kossakowski