X edycja Stypendium Pamięci Konrada Pustoły

Uzasadnienie wyboru Rady

Katerina Kouzmitcheva w swoich fotografiach podejmuje jedne z najistotniejszych dla sztuki aktywistycznej w Polsce tematów, a mianowicie los ukraińskich uchodźców i polityczną sytuację Białorusi. Ale robi to w sposób bardzo oryginalny, poetycki, przez co te gorące, ale na ogół zamęczone i zbanalizowane dobrymi chęciami tematy nagle nabierają siły i zupełnie nowych znaczeń. Zwłaszcza cykl „białoruski” zatytułowany „How to Eat at Night”, pokazujący jakąś niemożliwą krainę, utopię zanurzoną w dystopii, a może odwrotne. To zła baśń bez reguł i morału, gdzie pamięć została zatruta, a pejzaż zakryty dziwnymi fototapetami, gdzie wszystko jest możliwe, ale nie doprowadzi do niczego dobrego, gdzie wszystko jest absurdalnie polityczne i niebezpieczne i nic nie może być już zwykłe. Katerina powołuje się na Andersena i jego światy pełne lęku i grozy. Po zobaczeniu jej prac nie ma już wątpliwości, że odłamki zwierciadła, które rozbija się w „Królowej Śniegu” spadły na Białoruś. Na szczęście nie utkwiły w oku Kateriny.

„Limbo” (2022 – trwający)
Projekt dokumentalny realizowany we Wrocławiu, w dawnym liceum przy ul. Grochowej 13, przekształconym w schronisko dla uchodźców z Ukrainy. Cykl ukazuje codzienność, emocjonalne krajobrazy i sytuację osób, które od 2022 roku znalazły tam tymczasowe, lecz przedłużające się schronienie. Praca łączy portrety mieszkańców, wnętrza budynku i ślady życia pozostawione w tej przestrzeni.

„How to eat at night” (2024 – trwający)
Cykl konceptualny badający wpływ ideologicznych reżimów na pamięć, tożsamość i kulturę. Łączy fotografie, kolaże, instalacje, dźwięk i wideo, tworząc wielowarstwową narrację o napięciu pomiędzy tym, co osobiste i autentyczne, a tym, co narzucone przez propagandę. Projekt eksploruje kruche granice między pamięcią a fikcją, tradycją a jej dekonstrukcją.

Katerina Kouzmitcheva
białoruska fotografka mieszkająca we Wrocławiu. Tworzy na styku fotografii dokumentalnej i artystycznej, badając, w jaki sposób niewidzialne granice – geograficzne, ideologiczne czy psychologiczne – kształtują życie jednostek oraz postawy zbiorowe. Jej projekty dotyczą relacji międzyludzkich, systemów politycznych, pamięci i kwestii płci, a sztuka staje się narzędziem do stawiania pytań i podważania tych mechanizmów. Ukończyła studia licencjackie z prawa gospodarczego, Akademię Fotografii Dokumentalnej i Artystycznej „Fotografika” w Petersburgu oraz uzyskała tytuł magistra i doktora sztuki na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jest laureatką międzynarodowych konkursów fotograficznych, m.in. TIFA i BIFA, a także stypendystką programu „Gaude Polonia” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Należy do międzynarodowego kolektywu Women Photograph. Jej prace były prezentowane na wystawach m.in. we Francji, Brazylii, Japonii, Estonii, na Węgrzech i w Polsce. Publikowały je m.in. “British Journal of Photography”, “Bird in Flight”, “Monovisions” i “Dodho”.